Είναι πρωτοφανής σε μέγεθος και βάθος η νίκη του Αριστερού Βουλευτή, Τζέρεμι Κόρμπιν. Υποσχέθηκε να αλλάξει το Εργατικό κόμμα και τη Βρετανία. Δεν είναι μόνο ότι ο 66χρονος βετεράνος-ακτιβιστής σάρωσε από τον πρώτο γύρω με 60 τοις εκατό ενάντια στους νεαρούς-ομορφούληδες αντιπάλους του - παραλλαγές τη χρεοκοπημένης σοσιαλδημοκρατίας μετά τον Μπλέρ. Είναι γνωστό ότι μεγαλύτερο επίτευγμα της Θάτσερ υπήρξε ο Τόνυ Μπλερ: η υπό αυτόν αξιωματική αντιπολίτευση υιοθετώντας το δόγμα που επιβάλλει ότι δεν υπάρχει εναλλακτική επιλογή από τη λιτότητα (ΤΙΝΑ -There Is No Alternative) επιβλήθηκε με καταστροφικές συνέπειες για την κοινωνία στη Βρετανία. Επί Εργατικής διακυβέρνησης του Μπλερ (και «παρένθεσης» του Μπράουν) όχι μόνο συνέχισαν οι πολιτικές λιτότητας αλλά εκβαθύνθηκαν περαιτέρω, ενώ η Βρετανία συνέχισε τη Θατσερική πολιτική που θέλει την Βρετανία ως το πιο πιστό σκυλί των ΗΠΑ. Εξ ου και η πλήρης ευθυγράμμιση του Μπλερ και σια με τους Μπους (πατέρα, υιό και επίγονους) στους επιδρομικούς πολέμους του Μέση Ανατολή.
Παρόμοιο μοτίβο κατάρρευσης και διάβρωσης οτιδήποτε αριστερού υπήρχε σε σοσιαλδημοκρατικά κόμματα είδαμε κι αλλού, π.χ. στην Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία και Ελλάδα: το ρεύμα του νεοφιλελευθερισμού, ΝΑΤΟποίησης και υποταγής παρέσυρε σχεδόν όλα τα κόμματα της κεντροαριστεράς, ενώ κάποια άλλα πρώην κομμουνιστικά διασπάστηκαν και μια μεγάλη μερίδα από αυτά ενσωματώθηκαν σε ένα πολιτικό ρεύμα που διολισθαίνει όλο και πιο δεξιά. Ουσιαστικά έγιναν εκφραστές του δόγματος ΤΙΝΑ, ως παραλλαγές ή ένα εκ των δύο βραχιόνων του «αναπόδραστου εκσυγχρονιστικού» προτάγματος. Τα αποτελέσματα είναι γνωστά: Λιτότητα, κατάρρευση του κοινωνικού κράτους, μαζική ανεργία, μιζέρια, από-ανάπτυξη και αποδήμηση των νέων και κατάρρευση των χωρών της περιφέρειας της ΕΕ, για να μην μιλήσουμε για την καταστροφική κατάσταση στο παγκόσμιο Νότο.
Στον αντίποδα αυτής της κατρακύλας είναι ο βίος και πολιτεία του Τζέρεμι Κόρμπιν. Δεν είναι προσωπικό μιας εξαίρεσης ή το παράδειγμα ενός μεγάλου σωτήρα ή πολιτικού. Είναι ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον παράδειγμα μιας άλλης, μια παράλληλης προοπτικής που επιβίωσε και αναγεννιέται σήμερα μέσα από την ιστορία αντίστασης ακόμα και την εποχή της ηγεμονίας του νεοφιλελευθερισμού την τελευταία τριακονταετία. Στα πέτρινα τούτα χρόνια ο Κόρμπιν υπήρξε από τους πιο συνεπείς πολέμιους αυτών των πολιτικών. Από την ένταξη στη πολιτική υπήρξε σταθερός στις αρχές της Αριστεράς και αταλάντευτος στα δύσκολα ζητήματα για τη Βρετάνια, όσο και να απεικονίζονταν ως ουτοπικά ή μη ρεαλιστικά. Συνδικαλιστής ταγμένος στο αγώνα των εργατών, δεν έχει γίνει κινητοποίηση ή αγώνας που να μη συμμετέχει ενεργά. Από το 1983 εκλέγεται βουλευτής και εντάχτηκε αμέσως στην Αριστερή ομάδα του Εργατικού κόμματος Campaign socialist Group, που είχε ως ηγέτη του τον χαρισματικό και εξαίρετο σοσιαλιστή Τόνυ Μπεν. Σταθερά ήταν ενάντια στις Νατοϊκές επιδρομές, τον πόλεμο με την Αργεντινή για Φόκλαντς, ενάντια στο ΝΑΤΟ, υπέρ του πυρηνικού αφοπλισμού, ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις και τις πολιτικές λιτότητας, ενάντια στην ισοπεδωτική φορο-επιδρομή του poll tax, υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών, των ομοφυλοφίλων, των μεταναστών και των μειονοτήτων, συνεπής περιβαλλοντιστής, χορτοφάγος και φιλόζωος. Αρνείται να οδηγήσει αυτοκίνητο και επιμένει στη δημόσια συγκοινωνία, παιδεία και υγεία. Είναι συνεχιστής μια μακράς εργατικής παράδοσης που τόσο εύγλωττα καταγράφει ο ιστορικός E. P. Thompson (Η γένεση της Αγγλικής εργατικής τάξης).
Δεν έχουμε ασφαλώς καμία εγγύηση ότι η νίκη του Κόρμπιν θα οδηγήσει σε αναχαιτίσει τη κατηφόρα της λιτότητας, ή αν θα καταφέρει να κρατήσει το ριζοσπαστικό του προφίλ με τρόπο που να μεταφραστεί σε πολιτικές του κόμματος. Γνωρίζουμε ότι το κοινοβουλευτικό κομμάτι του Εργατικού κόμματος τουλάχιστο από το 1931 έχει «γραμμένο στα παλιά του τα παπούτσια» το υπόλοιπο εξωκοινοβουλευτικό κόμμα, όπως και την εργατική τάξη που υποσχέθηκε ότι θα εκπροσωπεί στο κοινοβούλιο – έτσι ιδρύθηκε το Εργατικό κόμμα, ως κόμμα των συνδικάτων. Ούτε και μπορούμε να προβλέψουμε αν θα καταφέρει να κρατήσει ενωμένο το Εργατικό κόμμα, του οποίου η ηγεσία συλλογικά υπήρξε συνυπεύθυνη στη νεοφιλελεύθερη πορεία της χώρας. Ούτε μπορούμε να ξέρουμε αν θα μπορέσει να εκλεγεί στην εξουσία στα επόμενα πέντε χρόνια γιατί μόλις πριν δυο μήνες είχαμε εκλογές. Κι αν εκλεγεί, δεν ξέρουμε κατά πόσο θα μπορέσει ή/και θα θελήσει να επιφέρει της αλλαγή που υπόσχεται στη Βρετανία – κι έτσι να συμβάλει θετικά για την υπόλοιπη Ευρώπη και τον κόσμο. Είναι μια μακρά αντιφατική πορεία, αβέβαιη και δύσκολη. Αυτά που ανέφερα δεν είναι μερικές από τις πολλές προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η νέα υπό τον Κόρμπιν ηγεσία του Εργατικού κόμματος. Οι φόβοι και προκλήσεις είναι μέρος του παιγνιδιού.
Το σίγουρο είναι ότι πρόκειται για μια τεράστια νίκη για την αριστερά, ανεξαρτήτως τελικής έκβασης. Κάτι σημαντικό αλλάζει διότι είναι φανερό ότι έχουμε μοριακές μετατοπίσεις στη κοινωνία κι εδώ αναφέρομαι στο παγκόσμιο και το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Μετά τη επιβολή του νεοαποικιακού Τρίτου Μνημονίου στην Ελλάδα, οι ψυχροπολεμικοί εταίροι υπό τον Σόιμπλε αισθάνθηκαν ότι «αποκατέστησαν» την ηγεμονία τους μέσα από την πολιτική-οικονομική-τραπεζική υπεροπλία τους, εφόσον όχι μόνο συνέχισαν την πολιτικής λιτότητας στην ΕΕ, αλλά θεώρησαν ότι πρωτίστως εξοβέλισαν πολιτικά κάθε εναλλακτική προσέγγιση. Η τεράστια νίκη του αουτσάιντερ, μέχρι πριν δυο μήνες, Κόρμπιν αποτελεί μια φοβερή αντίφαση στην ηγεμονία της Ευρώπης της λιτότητας. Πρόκειται για μια μεγάλη παράπλευρη απώλεια μετά την εκβιαστική επιβολή του Τρίτου Μνημονίου με έπρεπε να τη υπογραφή και τη ψήφο του ΣΥΡΙΖΑ. Η Ελληνική περίπτωση έπρεπε να λειτουργήσει ως παραδειγματική και αποτρεπτική τιμωρία για όποιον σηκώσει κεφάλι. Κι όμως οι ταγοί του νεοφιλελεύθερου εγχειρήματος φαντάζουν ως μαθητευόμενοι μάγοι: Πάνε να κλείσουν μια τρύπα όπως αυτή της Ελλάδας και ανοίγει άλλη μεγαλύτερη αλλού, στη Βρετανία. Ασφαλώς, η Βρετανία δεν ανήκει στη Ευρωζώνη, ενώ το 2017 θα έχει δημοψήφισμα αν θα είναι μέλος της ΕΕ. Ωστόσο, η Βρετανία, μια μεγάλη χώρα και πρώην κραταιά αποικιοκρατία, παίζει σημαντικότατο ρόλο στην Ευρώπη και τον κόσμο.
Αν δούμε επίσης τα δεδομένα της νίκης του Κόρμπιν μέσα από τις μαζικές διεργασίες εκλογής του, θα παρατηρήσουμε τις κοινωνικές και πολιτικές παραμέτρους που κάνουν την νίκη αυτή ακόμα σημαντικότερη. Κι αυτό δεν είναι μια οριακή ή περιθωριακή νίκη σε κάποια ελιτιστική αναμέτρηση που έφερε τη νίκη κάποιου Αριστερού. Ιδίως σήμερα, όπου τα ΜΜΕ κρίνουν και δημιουργούν κλίμα, προωθούν πολιτικούς και τις πολιτικές, έχουμε μια τόσο μεγαλειώδη κινητοποίηση μαζών κόντρα στο ρεύμα με πολιτικοποίηση εκατοντάδων χιλιάδων ατόμων, όλων των ηλικιών αλλά κυρίως τόσων νέων που εντάχθηκαν στο Εργατικό Κόμμα εμπνευσμένη από τι απλό αλλά καθαρό μήνυμα του Κόρμπιν: Συλλογικά θα βάλουμε τέρμα στη λιτότητα, θα αλλάξουμε τη Βρετανία και τα κόσμο, θα εκδημοκρατικοποιήσουμε τη κοινωνία και το κράτος. Αυτά οδήγησαν στη σαρωτική του νίκη. Μόλις κέρδισε δήλωσε ότι η νίκη τούτη «έδειξε πως το κόμμα και το κίνημά μας, παθιασμένο, δημοκρατικό, ποικιλόμορφο, ήταν ενωμένο και αποφασισμένο στην αναζήτησή μας μιας καλύτερης και δίκαιης κοινωνίας για όλους». Κατήγγειλε «τις ανισότητες που έφθασαν σε δυσθεώρητα ύψη και ένα άδικο σύστημα κοινωνικής προστασίας», ενώ κάλεσε τη συντηρητική κυβέρνηση να επιδείξει «συμπόνια» προς τους πρόσφυγες που ζητούν άσυλο στην Ευρώπη.
Κάτι αλλάζει λοιπόν, κάτι βαθύτερο και ευρύτερο στις καπιταλιστικές κοινωνίες. Όσο και να θέλουν οι κρατούντες, οι ανώτερες τάξεις αλλά οι κυνικοί που δεν βλέπουν πέραν από το υφιστάμενο σύστημα, υπάρχει και γεννιέται αντίσταση ακόμα κι από κει που δεν το περιμένουν.
Ένας άλλος κόσμος αναδύεται, κι ας θέλουν να τον σκοτώσουν στα σπάργανα του.
Νίκος
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου